Ürtiker kurdeşen için hangi ilaçlar etkilidir?

Ürtiker kurdeşen, ciltte aniden ortaya çıkan, kaşıntılı ve kabarık döküntülerle karakterize olan bir alerjik reaksiyon türüdür. Bu durum, vücudun histamin gibi kimyasallar salarak bir alerjiye veya tahrişe yanıt verdiği zaman ortaya çıkar. Kurdeşen, genellikle geçici olup ani bir şekilde başlar ve birkaç saat veya gün içinde kendiliğinden geçebilir. Ancak bazı durumlarda, kronik hale gelebilir.

Ürtiker kurdeşenin tipik belirtileri arasında şunlar yer almaktadır:

• Kızarık ve kaşıntılı kabarcıklar
• Döküntülerin vücutta farklı bölgelerde görünmesi
• Şişlik ve haşerlenme
• Ateş gibi sistemik belirtiler

Ürtiker kurdeşen, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bunlar arasında:

• Alerjik reaksiyonlar (gıda, ilaç, polen vb.)
• Fiziksel tetikleyiciler (sıcaklık, egzersiz, stres)
• Enfeksiyonlar ve bazı hastalıklar
• Kimyasal maddelere maruz kalma

Ürtiker kurdeşenin tedavisinde etkin olan ilaçlar genel olarak antihistaminikler, kortikosteroidler ve immünosupresanlar olarak sınıflandırılabilir.

Antihistaminikler, vücutta histaminin etkisini azaltarak alerjik belirtileri kontrol etmeye yardımcı olan ilaçlardır. İki ana grup antihistaminik bulunmaktadır:

• Birinci nesil antihistaminikler (difenhidramin, klorfeniramin) genellikle sedatif etkilidir ve gündüz kullanımında önerilmez.
• İkinci nesil antihistaminikler (loratadin, cetirizin, desloratadin) daha az yan etkisi olan ve genellikle gündüz kullanımında tercih edilen ilaçlardır.

Kortikosteroidler, iltihap önleyici etkisi olan ve şiddetli kurdeşen vakalarında doktor tarafından reçete edilebilen ilaçlardır. Genellikle kısa süreli tedavi amaçlı kullanılırlar:

• Prednizolon gibi ağız yoluyla alınan kortikosteroidler sistemik yanıt için etkilidir.
• Topik kortikosteroidler, döküntülerin bulunduğu bölgelere lokal olarak uygulanabilir, ancak genelde sadece hafif vakalarda tercih edilir.

Kronik ve tedaviye dirençli kurdeşen vakalarında immünosupresan ilaçlar (örneğin, siklosporin) kullanılabilir. Bu ilaçlar, bağışıklık yanıtını baskılayarak kurdeşenin neden olduğu rahatsızlığı azaltıra.

Ürtiker tedavisinde ilaçların yanı sıra bazı diğer yöntemler de etkili olabilir:

• Strese karşı gevşeme teknikleri (meditasyon, yoga)
• Beslenme alışkanlıklarının gözden geçirilmesi ve alerjenlerden kaçınma
• Soğuk kompres uygulamaları ile kaşıntının azaltılması

Ürtiker kurdeşen, alerjik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan rahatsız edici bir durumdur. Tedavi sürecinde mutlaka bir sağlık profesyoneline başvurulmalı ve uygun tedavi yöntemleri belirlenmelidir. Antihistaminikler başlangıç noktası olmalı, gerektiğinde kortikosteroidler ve immünosupresanlar gibi diğer tedavi seçenekleri devreye sokulabilir. Ek olarak, yaşam tarzı değişiklikleri ve stres yönetimi de önemli bir rol oynamaktadır.

1. Leung, D. Y. M., Bieber, T. (2003). Atopic dermatitis. The Lancet.

2. Rook, A., et al. (2016). Dermatology. Elsevier.

3. Weller, R. (2018). Clinical Management of Urticaria. Springer.